با پیشرفت کردن تکنولوژی، برای تولید محصولات پلاستیکی شیوهها و دستگاههای متنوعی ایجاد شده است. در این روشهای جدید از گرانول و پودر پلیمر به عنوان ماده اولیه برای تهیه پلاستیک استفاده میشود اما تولیدکنندگان بیشتر ترجیح میدهند از گرانول برای تولید محصولات پلاستیکی استفاده نمایند. علت این امر آن است که در پروسه تولید پلاستیک، استفاده از گرانول بسیار راحتتر از پودر پلیمر است در نتیجه بیشتر از گرانول استفاده میگردد.
از مواد پلیمری در ساخت انواع نایلون و دیگر مواد پلاستیکی به صورت وسیعی استفاده میشود، به نحوی که برای ساخت تمامی ظروف یکبار مصرف و بطریها تولیدکنندگان از مواد پلیمری استفاده میکنند. در صنعت پتروشیمی مواد پلیمری از لحاظ کیفیت دارای چند گرید هستند که به آنها گرید آف و آن پتروشیمی گفته میشود. در این مقاله قصد داریم گرید آف و آن پتروشیمی را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.
گرید آن (on-grade)
زمانی که مواد پلیمری از هر جهت با استانداردها تطابق داشته و بهترین کیفیت را دارا باشند به آنها گرید آن گفته میشود. مواد آن گرید بی شک قیمت بالاتری نسبت به مواد آف گرید دارند. با این حال برخی از تولیدکنندگان از گرید Off درجه 1 استفاده میکنند که قیمت مناسبتری دارد.
گرید آف (off-grade)
گرید آف چیست؟ آف گرید گرانولهای پلیمری بازیافتی هستند که استانداردهای تعریف شده و لازم اعم از استانداردهای ظاهری، استانداردهای فیزیکی و حتی استانداردهای مکانیکی در صنعت پتروشیمی را ندارند. به همین جهت این مواد که استدانداردهای لازم را ندارند به صورت جدا دسته بندی شده و آف گرید نامیده میشوند.
به بیان تخصصیتر محصولات پتروشیمی دو شاخصه اصلی دارند با نامهای شاخصه جریان مذاب یا (MFI) و شاخصه دنسیتی یا (DENSITY) که این دو شاخصه همچون یک استاندارد عمل میکنند و اگر یک محصول پلیمری خواص ذکر شده در دیتا شیت محصول نو را نداشته باشد، عنوان آف گرید به خود میگیرد.
حال اگر گرید یک محصول پلیمری یکی از شاخصههای مذکور را نداشته باشد، به آن گرید آف 1 و در صورتی که محصول پلیمری هر دو شاخصه مذاب و دنسیتی را نداشته و از محدوده آنها خارج باشد به آن، گرید آف 2 گفته میشود.
برای توضیح بیشتر مواد آف گرید و درجات آن باید بگوییم که برخی از مواقع امکان دارد مواد اولیه پلیمری هر دو شاخصه مذکور یعنی شاخصه مذاب و شاخصه دنسیتی را داشته باشد ولی در آن مواد اولیه آلودگیها یا رگههای سیاهی مشاهده شود که همین امر موجب خواهد شد آن مواد اولیه در دسته گرید آف 1 قرار بگیرد. حالت دیگر در مواد آف گرید آن است که ماده اولیه تولید شده، یکی از شاخصههای مذاب یا دنسیتی را نداشته باشد و علاوه بر آن دارای آلودگی نیز باشد، در چنین حالتی ماده اولیه گرید آف 2 نامیده میشود.
برای توضیح گرید آف 3 باید بیان داریم در صورتی که ماده اولیه تولید شده علاوه بر نداشتن شاخصههای استاندارد ناخالصیهای دیگری همچون سنگ ریزه و یا زباله ریز و درشت داشته باشد، به عنوان آف گرید درجه 3 و یا دم جارو شناخته میشود. مواد گرید آف درجه 2 و 3 عملا ضایعات تلقی میشوند. (منبع: ویکی پلاست)
گرید آف پتروشیمی
در صنعت تولیدکنندگان برای انتخاب مواد اولیه به مواردی از جمله نوع کاربرد، روشهای تولید، هزینههای تولید و خواص نهایی محصول توجه میکنند. در صنعت تولید محصولات پلاستیکی بیشتر از گرانولهای تزریقی استفاده میشود و از طریق روشهای تزریق پلاستیک، به محصولات پلاستیکی متنوعی تبدیل میگردد. چنانکه بیان نمودیم مواد اولیه ممکن است آف یا آن باشند. مواد آف گرید نیز همانطور که تعریف کردیم خود به سه درجه تقسیم بندی میشوند. تولیدکنندگان باید با در نظر داشتن کاربرد آنها، گرید مناسب را انتخاب و در تولید محصول خود به کار ببرند.
زمانی که ماده اولیه از هر لحاظ با مواد اولیه استاندارد فاصله داشته باشد به طوریکه نه از حیث فیزیکی، نه از حیث مکانیکی و نه ظاهری با یک ماده اولیه استاندارد مطابقت نکند به آن مواد گرید off گفته میشود. این مواد نسبت به مواد اولیه استاندارد با قیمت پایینتری در بازار عرضه میشوند. به طور معمول مواد پلیمری گرید On و گرید Off درکنار هم به بازار عرضه نشده و هریک به صورت جداگانه در بازار عرضه خواهند شد.