در دهه‌های گذشته، مواد پلیمری کاربردهای فراوانی در صنعت نساجی پیدا کرده‌اند. استفاده از پلیمرها، تولید الیاف با ویژگی‌های مختلفی مثل مقاومت حرارتی بالا، استحکام بالا و… را در این صنعت میسر ساخته است. از پلیمرهای مصنوعي پرکاربرد در صنایع نساجي می‌توان به الیاف و گرانول پلی‌پروپیلن، الیاف پلي استر، نایلون، و الیاف اکریلیك اشاره کرد. در ادامه به پرکاربردترین گریدهای مواد پلیمری که در صنعت نساجی به کار می‌روند اشاره می‌کنیم.
پلی پروپیلن در نساجی
الیاف پلی پروپیلن که از طریق پلیمریزاسیون پروپیلن به صورت یک پلیمر خطی تهیه میشود، به اختصار پ.پ نامیده میشود و در صنعت نساجی کاربردهای فراوانی دارند. در ادامه پرکاربردترین گریدهای پلی پروپیلن که در صنعت نساجی استفاده میشود، آورده شده است.
۱-پلی پروپیلن هموپلیمر HP 552R
پلی پروپیلن HP552R یک پلی پروپیلن هموپلیمر با جریان‌پذیری بالاست که برای تولید الیاف استیپل و CF و BCF مورد استفاده قرار می‌گیرد. مواد HP552R برای ذوب ریسی با سرعت متوسط و بالا کاربرد دارد.
پلی‌پروپیلن هموپلیمر با اینکه استحکام کششی و سختی بالاتری نسبت به پلی‌پروپیلن کوپلیمر دارد ولی نقطه ضعف اصلی آن مقاومت ضربه‌ای آن است. در واقع پلی‌پروپیلن هموپلیمر، شکننده‌تر از پلی‌پروپیلن کوپلیمر است.
ویژگی پلی پروپیلن ۵۵۲R
همگن بودن، اکستروژن پایدار
کاربرد مواد ۵۵۲R
پارچه های بافت، پوشک، کاربردهای بهداشتی پزشکی و دستمال مرطوب مناسب است. این گرید در ایران توسط پتروشیمی های جم، نوید زرشیمی، مارون و شازند اراک تولید میشود.
۲-پلی پروپیلن هموپلیمر HP 510L
پلی پروپیلن HP 510L یا مواد ۵۱۰L یک پلی پروپیلن هموپلیمر اکستروژن گرید با جریان پذیری متوسط است که جهت تولید تسمه و مونوفیلامنت و فیلم و ورق به کار می رود.
پلی‌پروپیلن هموپلیمر با اینکه استحکام کششی و سختی بالاتری نسبت به پلی‌پروپیلن کوپلیمر دارد ولی نقطه ضعف اصلی آن مقاومت ضربه‌ای آن است. پلی‌پروپیلن هموپلیمر به دلیل تبلور بالا و مقاومت ضربه‌ای پایین گزینه بسیار مناسبی برای کاربردهای نساجی و یا ورق‌ها و فیلم‌های نازک است. در این نوع کاربردها بیشتر به استحکام کششی نیاز است و ضعف مقاومت ضربه‌ای اهمیتی ندارد.
ویژگی پلی پروپیلن ۵۱۰L
خواص مکانیکی و جریان خوب
کاربرد مواد ۵۱۰L
طناب، انواع گونی، تسمه و…
این گرید در ایران توسط پتروشیمی های جم، نوید زرشیمی، مارون و شازند اراک تولید میشود.
۳-پلی پروپیلن هموپلیمر C30S
پلی پروپیلن C30S یا مواد C30S یک پلی پروپیلن هموپلیمر اکستروژن گرید با جریان پذیری متوسط است که جهت تولید تسمه و مونوفیلامنت و فیلم و ورق به کار می رود.
پلی‌پروپیلن هموپلیمر به دلیل تبلور بالا و مقاومت ضربه‌ای پایین گزینه بسیار مناسبی برای کاربردهای نساجی و یا ورق‌ها و فیلم‌های نازک است. در این نوع کاربردها بیشتر به استحکام کششی نیاز است و ضعف مقاومت ضربه‌ای اهمیتی ندارد. فیلم‌های کشش یافته از دو جهت و الیاف پروپیلن و انواع گونی و تسمه و … از جمله کاربردهای پلی‌پروپیلن هموپلیمر است.
ویژگی پلی پروپیلن C30S
گرید در تماس با غذا، جریان پذیری خوب و فرآیند پذیری خوب
کاربرد مواد C30S
نخ فیلم، ورق
این گرید در ایران توسط پتروشیمی‌های مارون و جم تولید میشود.
۴-پلی پروپیلن هموپلیمر Z30S
پلی پروپیلن Z30S یا مواد Z30S یک پلی پروپیلن هموپلیمر با جریان‌پذیری بالاست که جهت تولید الیاف استیپل و CF و BCF مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گرید جهت ذوب ریسی با سرعت متوسط و بالا کاربرد دارد.
پلی‌پروپیلن هموپلیمر با اینکه استحکام کششی و سختی بالاتری نسبت به پلی‌پروپیلن کوپلیمر دارد ولی نقطه ضعف اصلی آن مقاومت ضربه‌ای آن است. پلی‌پروپیلن هموپلیمر به دلیل تبلور بالا و مقاومت ضربه‌ای پایین گزینه بسیار مناسبی برای کاربردهای نساجی و یا ورق‌ها و فیلم‌های نازک است.
ویژگی پلی پروپیلن Z30S
همگن بودن، اکستروژن پایدار
کاربرد مواد Z30S
پارچه های بافت، پوشک، کاربردهای بهداشتی پزشکی و دستمال مرطوب مناسب است.
این گرید در ایران توسط پتروشیمی های جم، مارون و شازند اراک تولید میشود.
۵-پلی پروپیلن هموپلیمر CR380
پلی پروپیلن CR380 یک پلی‌پروپیلن هموپلیمر است که بیشتر در نساجی بویژه در تولید منسوجات بی‌بافت کاربرد دارد.
ویژگی پلی پروپیلن CR380
میزان جریان ذوب بالا با توزیع وزن مولکولی باریک
کاربرد مواد CR380
برای پارچه‌های غیر بافته شده برای پوشک، کاربردهای بهداشتی، پزشکی، پارچه‌های محافظ برای کاربردهای کشاورزی، صنعتی و پزشکی مناسب است.
این گرید در ایران توسط پتروشیمی پلی نار تولید میشود.
۶-پلی پروپیلن هموپلیمر ۱۱۰۲XK
پلی پروپیلن ۱۱۰۲XK یا مواد ۱۱۰۲XK یک پلی پروپیلن هموپلیمر است که جهت تولید تسمه و الیاف صنعتی و فرش به کار می‌رود.
ویژگی پلی پروپیلن ۱۱۰۲XK
اکستروژن پایدار، مقاومت بالا
کاربرد مواد ۱۱۰۲XK
تولید تسمه و الیاف صنعتی و فرش
این گرید در ایران توسط پتروشیمی رجال تولید میشود.
پلی اتیلن ترفتالات (پت) در نساجی
پلی اتیلن ترفتالات (پت) پلیمری است که در بیشتر کشور‌ها برای تولید الیاف پلی استر(۷۰ درصد) رزین بطری (۲۲ درصد) فیلم (۶ درصد) و رزین‌های پلی استر مهندسی (۲ درصد) به کار رفته، ولی در ایران این پلیمر بیشتر برای ساخت انواع بطری‌های آشامیدنی استفاده میشود. با توجه به مقاومت بالای این بطری‌ها در برابر شکستگی، دما و نفوذ گازها، دارا بودن وزن کم و ارزان بودن قیمت نسبت به سایر مواد بسته بندی همچون شیشه و فلز، تولید بطری‌های پلاستیکی از این ماده کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است. در ادامه پرکاربردترین گریدهای پت که در صنعت نساجی استفاده میشود، آورده شده است.
۱-پلى اتيلن ترفتالات TG645
مواد (TG645 (TG640N یک پلی اتیلن ترفتالات گرید الیاف است که طی فرایند پلیمریزاسیون پیوسته مذاب تولید شده است. این گرید در تولید انواع فیلامنت و الیاف پلی استر و اسپان باند کاربرد دارد.
خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه PET مانند استحکام مکانیکی بالا استحکام اتصالات، شفافیت، وزن سبک، بی خطر بودن آن از نظر سمیت و نفوذ ناپذیری در برابرCO2 سبب شده است که به طور گسترده‌ای در ساخت فیلم‌های عکاسی، بطری‌های نوشیدنی و الیاف به کار رود.
ویژگی پت TG645
استحکام بالا
کاربرد TG640N
انواع فیلامنت و الیاف پلی استر و اسپان باند
این گرید در ایران توسط پتروشیمی تندگویان تولید میشود.
۲-پلی اتیلن ترفتالات TG641
پلی اتیلن ترفتالات (TG641 (TG640S یا مواد TG641 یک پلی اتیلن ترفتالات گرید (پت- PET) الیاف است که طی فرایند پلیمریزاسیون پیوسته مذاب تولید شده است. این گرید در تولید انواع فیلامنت و الیاف پلی استر و اسپان باند کاربرد دارد.
ویژگی پت TG641
رنگ نیمه مات و استحکام مناسب جهت تولید انواع الیاف و نخ
کاربرد PET TG641
انواع فیلامنت و الیاف پلی استر و اسپان باند
این گرید در ایران توسط پتروشیمی تندگویان تولید میشود.
جمع بندی
الیاف پلیمری کاربردهای بسیار زیادی را در صنعت نساجی پیدا کرده است. استفاده از پلیمرها، تولید الیاف با ویژگی‌های مختلف را در این صنعت میسر ساخته است. الیاف‌های مصنوعي پرکاربرد در صنایع نساجي الیاف پلی پروپیلن، الیاف پلي استر، نایلون، و الیاف اکریلیك هستند. در این مقاله به معرفی الیاف پلی پروپیلن و الیاف پت پرداختیم و در آخر به پرکاربردترین گریدهای مواد پلیمری در نساجی اشاره کردیم. برای مطالعه بیشتر درباره کاربرد مواد پلیمری در صنعت نساجی، می‌توانید به مقاله کاربرد الیاف پلیمری در نساجی مراجعه کنید.
